Ngày trở về

“Em thấy không - tất cả đã qua rồi
Trong hơi thở và thời gian rất khẽ
Tuổi thơ kia ra đi cao ngạo thế
Hoa súng tím vào trong mắt lắm say mê”

(Trích trong Bài thơ: Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm)

Mỗi lần có dịp trở lại trường xưa, trong lòng chúng ta thường trào dâng những cảm xúc khó tả và ký ức tươi đẹp tuổi học trò lại ùa về. Ngôi trường cũ gắn với biết bao kỷ niệm, thầy cô và bạn bè. Ngày hôm nay nhân dịp đi công tác, trở lại thăm Trường THPT Chuyên Hoàng Văn Thụ, Tỉnh Hòa Bình, được đi khắp sân trường ngắm từng hàng cây, ghế đá, ký ức bất chợt ùa về…Ở dưới mái trường này, tôi đã từng được nếm những ngọt ngào của yêu thương, hưởng cái trong lành của sự thanh bình thời trẻ dại. Và hơn nữa, ở đó, tôi đã xây đắp ước mơ, làm cái nền tảng cho một cuộc sống khác hơn ngoài cổng trường. Với tôi, ngôi trường này là quá khứ, là một thời nhung nhớ mà đã có nhiều lần, tôi muốn kéo nó quay trở lại.

Có rất nhiều rất nhiều thứ trên thế giới này, cuối cùng đều dần dần mất đi theo thời gian, bị con người lãng quên, không còn nhớ đến nữa. Nhưng có hai thứ không bao giờ bị lãng quên là tình yêu và tuổi trẻ của mỗi người.

Khi lớn lên, mỗi người đều sẽ phải đi xa, trên hành trình tự hoàn thiện bản thân ấy, nhiều lần tôi vẫn hoài niệm về quá khứ, về mái trường đầy phượng vĩ, điệp vàng của mùa hè năm nào. Nỗi nhớ chênh vênh mà sao da diết đến nặng lòng thương mến.

Mười chín năm rời xa mái trường, nhiều lần trong tha thiết nhớ thương tôi cào cấu ký ức để sống dậy những cảm xúc thuở đến trường. Tôi thèm được sống những ngày tháng học trò lắm, chẳng biết âu lo là gì, có chăng chỉ là lo chuyện thi cử, điểm thấp, điểm cao hay hôm nay chưa thuộc bài, ngày mai chưa làm bài tập. Chỉ có bấy nhiêu mà bao nhiêu là ngọt ngào và chát đắng mỗi khi ý thức được chẳng có đường nào trở về ấu thơ. Đã nhiều lần, tôi vì quá thương quá nhớ mà không dưng lại tìm về ngôi trường ấy, tìm kiếm những bóng dáng quen thuộc để rồi ngậm ngùi quay lưng khi cổng trường đã khép.

Con người ta hay ràng buộc mình với một nỗi u hoài trong quá khứ mà thường bỏ quên hiện tại, thở dài vì một điều trong quá khứ còn nuối tiếc. Thời học trò của tôi có lắm điều thú vị, mà tôi bỏ quên, cứ hoài niệm về một thời học trò xưa cũ hơn, nhưng lại xa xôi lắm. Và khi bước chân vào đại học, tốt nghiệp, đi làm, tôi lại tiếp tục ngoảnh nhìn về miền ký ức ngọt ngào, lại tiếc nuối cái thời cấp 3 vì chưa sống hết mình trong thời khắc đó, tiếc vì những việc đã định mà rồi lại không làm, tiếc vì đã để lỡ nhiều thứ tốt đẹp mà không bao giờ còn có cơ hội để sửa sai. Nhưng chính cái niềm ân hận đó lại chính là hồi ức đẹp đẽ nhất trong tôi.

Hôm nay quay về trường cũ, nước mắt bỗng rơi. Hóa ra những thứ tưởng chừng đã quên đâu đó kia vẫn ở đây, trong tim tôi. Đó là tuổi trẻ, là ký ức, là tình yêu những ngày còn đi học. Dừng lại trước trường, tôi bất ngờ khi thấy ngôi trường cũ ngày nào đã được thay đổi hoàn toàn, mới hơn, đẹp hơn. Ngày xưa, chúng tôi tranh nhau giành từng hàng ghế đá dưới sân thì nay có vô số ghế đá của các cựu học sinh tặng. Cây Phượng, cây Bàng, cây Điệp ngày xưa xum xuê, mát rượi thì nay đã bị chặt nhường cho nhiều dãy nhà mới xây dựng. Khuôn viên trường đẹp hơn, có cây cối tốt tươi, có những rặng liễu thướt tha trong nắng, có những chiếc ghế đá lặng lẽ dưới những hàng cây, có sân chơi thoáng rộng và cột cờ vút cao giữa khoảng sân đầy nắng, gió và trời xanh, có cơn gió ở đâu đi qua vu vơ lại đùa trên áo. Nhớ đến tôi của ngày nào vẫn tung tăng ngày hai buổi, vô nghĩ vô lo, nhớ những bạn bè tôi với những trò vui, nghịch ngợm một thời để chiếc lá vàng trên ô cửa cũng phải có lúc giật mình mà rơi từ tầng 2, tầng 3 bồng bềnh xuống một sân trường xao xác lá vàng rơi, cho những bước chân trong buổi chiều tan lớp chỉ dám bước thật khẽ thật êm, chỉ sợ làm chiếc lá giật mình. Tôi nhớ quay quắt lớp học xưa với những nụ cười ấm áp xua đi mùa đông buồn lạnh lẽo; những giờ quậy ầm trời của lũ quỷ nhỏ 35 đứa… Tôi nhớ những lần cả lớp im lặng nghe cô giáo chủ nhiệm mắng - mắng bằng trái tim của tình yêu thương! Ánh mắt cô buồn buồn dõi vào khoảng không mông lung như đầy tâm trạng… Ký ức như mưa ngọt ngào len vào từng ngõ ngách trong mỗi nẻo tâm hồn; đưa tôi trở về, sống lại với những ngày xưa yêu dấu bằng hoài niệm…

Tất cả vẫn như ngày xưa, tất cả ùa về trong ký ức tuổi thơ, một thời thơ trẻ… Nơi đây, từng góc sân trường, từng hành lang lớp học chúng tôi đã cùng học, cùng chơi, cùng gắn bó, cùng ôn bài và cùng nhau lớn lên. Ngôi trường có nhiều thay đổi khác xưa nhưng kỷ niệm vẫn còn vẹn nguyên như 19 năm về trước. Vô tình gặp lại thầy giáo cũ, thật may mắn thầy vẫn nhớ ra tôi, thầy vui vẻ trò chuyện với tôi, cùng tôi ôn lại những kỷ niệm ngày trước như chưa hề có sự chia xa. Có lẽ, kỷ niệm sẽ không là gì nếu lòng người vội xóa nhòa nhưng sẽ là tất cả nếu ta luôn trân trọng, nâng niu, gìn giữ từ tận thẳm sâu đáy tim.

Ngôi trường này là nơi tôi học đến mất ăn mất ngủ để có thể chạm tay đến cánh cổng đại học. Tiếng giảng bài ấm áp, trầm bổng của những giờ văn say mê hồn tôi. Những ký ức ấy làm sao có thể vội vàng quên lãng đi?

Thời gian! Nó vô tình, luôn hiển hiện quanh ta và có một sức mạnh kỳ bí. Nó mang đi tất cả những gì mà ta có, rồi gạn lọc, mài giũa thành nỗi nhớ - để ta tìm về bằng con đường hoài niệm xa xăm…

Khi đã nếm trải nhiều khó khăn, vất vả mới nhận ra rằng thời học sinh chính là quãng thời gian hạnh phúc nhất trong cuộc đời. Tôi đã đi nhiều nơi để kiếm tìm một chút bình yên trong thâm tâm mình. Nhưng rồi có lúc bất lực phải quay về, cuộn mình trong nỗi nhớ về thời học trò. Thuở hồn nhiên, ngây thơ ấy lại là vùng hồi ức đẹp và bình yên nhất. Những điều bình dị thân thương, kỷ niệm, bóng dáng thuở nào đôi khi lại là sức mạnh giúp tôi có thêm quyết tâm, bản lĩnh để bước thật vững trên con đường đã chọn.

Những lúc mỏi mệt vì những bon chen của cuộc sống, vì những thị phi xung quanh, vì những mục tiêu phấn đấu, vì gánh nặng áo cơm, vì trách nhiệm với gia đình, tôi lại thèm trở về năm tháng hồn nhiên cùng phấn trắng, bảng đen và ô cửa sổ nhìn ra khoảng trời đầy mộng mơ ấy. Đâu đó trong tâm hồn, tôi hoang hoải kiếm tìm miền ký ức về một ánh mắt bối rối của người bạn tuổi học trò ngây thơ, vụng dại và chợt nhận ra chút tình cảm năm nào chưa kịp gọi tên.

Hôm nay trở về đây để tìm lại những cảm xúc trong veo của tuổi học trò, về để sống dậy những khoảnh khắc đã dần nguội lạnh trong tim theo thời gian. Và hơn hết trở về nơi ấy, nơi 71 năm thế hệ học trò đi qua mà vẫn không hề già đi, vẫn nhiệt huyết, hăng say lưu giữ thanh xuân tươi đẹp của chúng ta.

Ký ức mỗi người sẽ mang theo trong hành trang cuộc sống vẫn sẽ là góc sân khoảng trời Hoàng Văn Thụ ơi. Để rồi dư âm ngày trở về cứ ngân lên như một nốt nhạc lòng thẳm sâu trong ký ức, để rồi chúng tôi lại trở về khi Hoàng Văn Thụ thêm bề dày của tháng năm kỷ niệm. Hẹn gặp nhé, mái trường xưa yêu dấu, Thầy Cô ơi, chúng em sẽ lại trở về bên mái trường, dãy hành lang lớp học, cùng góc sân khoảng trời ký ức ngọt ngào. Hẹn gặp nhé, bạn bè ơi…kỷ niệm ơi.

Hà Nội, ngày 01 tháng 12 năm 2018

TS. Vũ Thị Minh Huyền

Học viện Y- Dược học cổ truyền Việt Nam