Tuổi thơ trên cánh đồng quê

Tác giả Phạm Thị Mỹ Liên hiện là giáo viên Trường THCS Lê Ngọc Giá – Điện Dương – Điện Bàn – Quảng Nam.

Chiều này nhìn lũ trẻ con đang làm rộn ràng cả một khoảng sân của nhà văn hóa. Đứng từ xa, áo trắng thấp thoáng ướt đẫm cả áo nhưng khuôn mặt đứa nào cũng rạng ngời hạnh phúc. Đã lâu rồi mới thấy tiếng cười trong trẻo, hồn nhiên ấy. Thời buổi công nghệ hiện đại, mỗi đứa cầm một chiếc điện thoại, cứ dán mắt vào màn hình mà chẳng biết gì về sự thay đổi của vạn vật. Hình ảnh chiều nay tôi bắt gặp là hình ảnh hiếm hoi được thấy. Chẳng giống chúng tôi ngày xưa....

Ôi cái ngày xưa ấy sao chở nặng tuổi thơ tôi và lũ bạn chỉ đơn giản là không ngủ trưa lén cha mẹ đi hái quả lồng đèn ăn vị xôm xốp tan dần trong đầu lưỡi, hái những trái dại xâu thành chuỗi tặng cho nhau rồi cười nắc nẻ ở sau hè. Những buổi chiều í ới gọi nhau, từ những mảnh giấy học đã bỏ chỉ trong chốc lát thành chiếc diều đầy màu sắc chao lượn trên bầu trời. Cánh diều ấy như những cánh chim đang bay tự do trên bầu trời, mang theo ước mơ của chúng tôi bay cao cao mãi. Những buổi nghỉ học lại ra giúp bố mẹ mò con ốc, con hến, chiều về có một bữa cơm canh thập cẩm mà nghe day dứt ở trong lòng. Nhớ quá đi thôi... Vị đậm đà chỉ có ở quê hương.

Những ngày hè nắng cháy da cháy thịt, rủ nhau tìm những tàu lá chuối dài còn lành lặn: Tao với mày làm nhà lá ở nghe? Tiếng thì thào, rúc rích ở bụi chuối có con ve sầu đang hát bài đồng dao, làm cho nắng như dịu bớt. Tiếng leng keng của ông bán kem đi mới tới đầu xóm thôi mà đứa nào đứa nấy nhảy dựng lên, líu ríu như sợ mất phần. Chúng tôi thao láo con mắt nhìn vào thùng kem mà thèm đến nhỏ dãi, đứa nào cũng có phần cả nhưng cứ muốn tranh nhau khuấy động cả một xóm nhỏ giữa trưa hè. Kem nhưng toàn là đá mà sao chúng tôi thích thế. Mát... lạnh... xao động .... nghèn nghẹn ... trong tim của mỗi đứa đều có hình ảnh không bao giờ quên này, phải không?

Những cơn mưa rào chợt đến là điều chúng tôi mong mỏi nhất, vừa được tắm bởi dòng nước lạnh mát. Nước chảy từ cổ xuống thấm vào da thịt ôi mát làm sao! Cây lá cũng đong đưa, lim dim đôi mắt vì được tắm gội sạch sẽ, rủ bớt bụi trần rồi được lau khô. Nhìn khuôn mặt ngô nghê của đứa bạn thân từ thành phố về lần đầu tiên được tắm mưa mà lũ chúng tôi cười ngặt nghẽo. Dịu ngọt, hồn nhiên, trong sáng như pha lê.

Nhớ làm sao những chiều sau mùa gặt, cánh đồng chứa đựng nhiều kỉ niệm nhất của chúng tôi. Sau mùa gặt, người lớn chở rơm về hết thì cánh đồng là cả thiên đường đối với chúng tôi. Không kể nam hay nữa, một lát thôi là chúng tôi có mặt tại cánh đồng, những thửa ruộng bây giờ là sân vận động, chia thành hai đội: một đội có mũ và một đội không mũ đá banh. Giữa chiều bình yên màu vàng nhạt đi rồi úa theo sắc nắng chiều. Sắc nắng tắm hết một mùa bội thu, vắt lại chiếc khăn mây bay lơ lững trên bầu trời. Chúng tôi lại lao vào nhau giành banh, la ó, vui cười bên gốc rạ đã cắm chặt vào lòng đất của quê hương. Chân trần rát lắm, nham nhám nhưng vẫn không bao giờ quên. Để rồi mỗi tối về đặt lưng mình xuống là ngáy khò khò,  nhựa quê hương bám chặt vào không cần rửa, sáng mai ra lại có cuộc hẹn gặp chiều nay... màu của quê hương... màu của hồn quê quyện khói lam chiều.

Những ngày trốn học bơi thuyền qua bên bãi hái trộm dưa hấu, bắp. Có lần cả nhóm bị bắt, bị bố mẹ đánh – những lằn roi ấy chỉ hằn sâu trên da thịt lúc bấy giờ, ngày hôm sau đâu lại vào đấy... Giờ nhớ lại thấy khóe mắt cay cay không biết vì khói chiều hay vì miền kí ức xưa theo hoài theo mãi...

Những ngày đông, gió rít từng cơn, ba đứa che chung tấm áo mưa choàng, cố giữ làm sao sách vở không ướt. Đứa trẻ quê dù không đầy đủ nhưng vẫn hiểu được giá trị của con chữ mà hằng ngày vẫn cố gắng, vết chân cứ bám chặt con đường trơn trượt, ngụp lặn với con chữ mùa bão giông. Nhớ quay quắt cái khoảnh khắc ấy... Nhớ như mới vừa hôm qua đây thôi.

Trong guồng quay của thời gian, sự xô bồ, hối hả làm cho con người ta xoáy vào vòng danh lợi, bon chen, thủ đoạn, địa vị... và cảm thấy mệt mỏi, rã rời. Kỉ niệm ngày xưa sẽ là liều thuốc cứu rỗi tâm hồn, mỗi khi nhớ lại, ngắm lại, nghĩ lại, ngẫm lại để mà chiêm nghiệm về cuộc đời. Những khoảng trời đó là góc riêng của mỗi người. Khi cần ta có thể quay về với kí ức trong giấc ngủ trưa có tiếng à ơi bên cánh võng, có tiếng thì thầm của hoa cỏ, có tiếng dế rung râu trong đêm vắng thanh bình, có tiếng gió vi vu vi vút đưa cánh diều ngày xưa bay vào vũ trụ bao la, có những miền kí ức giá trị hơn mọi vật chất bây giờ, có hồn quê và tình người trong đó... Đó là tuổi thơ mà mỗi lần nhắc lại đứa nào cũng muốn mua thời gian một vé để trở về.