Hành trình phương Nam
Từ 4 năm nay, mấy gia đình anh em, bạn bè dưới sự chủ trì của anh Đoàn Văn Kiển (cựu Chủ tịch Tập đoàn TKV), chúng tôi đã lần lượt cùng nhau khám phá từ miền Tây Bắc núi ngút ngàn trùng xa, từ Lạng Sơn đến đỉnh cao cực Bắc là cột cờ Lũng Cú - Hà Giang, xuống Đồng bằng Sông Cửu Long và lần này là giải đất vùng cực Nam của Tổ quốc.
Sau 2 giờ đồng hồ bay từ Nội Bài, chiếc máy bay Việt Nam Airlines VN 1201 đã hạ cánh tại Sân bay Cần Thơ lúc 9 giờ 40 phút ngày 6/4/2015. Chúng tôi vui mừng nhận ra người đón đoàn và làm nhiệm vụ hướng dẫn viên chuyến đi này lại là anh Nhật, người đã từng rong ruổi cùng chúng tôi trong chương trình du lịch “Mùa nước nổi” tại Đồng Bằng Sông Cửu Long năm 2013. Anh Nhật đưa Đoàn dừng chân ăn trưa tại Thành phố Long Xuyên với đặc sản lẩu mắm và gần 20 loài rau, sau đó đoàn về Châu Đốc.
Châu Đốc là Thành phố thuộc Tỉnh An Giang nằm ở Đồng bằng sông Cửu Long sát biên giới Việt Nam- Căm Phu Chia. Châu Đốc không chỉ là địa chỉ hành hương linh thiêng với Miếu Bà Chúa Xứ, Chùa Tây An, Lăng thoại Ngọc Hầu - người đã có công khai khẩn miền đất Tây Nam với công trình Kênh Vĩnh Tế, Kênh Thoại Hà…mà Châu Đốc được biết đến vì có nhiều cảnh quan tươi đẹp, hữu tình, kinh tế, văn hóa và du lịch phát triển và là điểm trung chuyển để thăm quan nhiều vùng lân cận lẫn hành trình du lịch sang đất mước chùa tháp Campuchia.
Theo quốc lộ 91, đoàn chúng tôi về Trà Sư, thăm quan khu di tích sinh thái rừng Tràm Trà Sư, thưởng thức cảnh sắc tuyệt vời của rừng Tràm. Rừng Tràm Trà Sư với tổng diện tích 1500 ha, nằm trong hệ thống các khu rừng đặc trưng của Việt Nam được công nhận là khu bảo vệ cảnh quan năm 2015. Phong cảnh thiên nhiên hoang sơ và hệ thống, sinh thái đa dạng với nhiều loại động thực vật hoang dã. Dọc theo dòng kênh xuyên qua khu rừng, chúng tôi được ngắm nhìn những đàn cò trắng hàng ngàn con đặc kín những vạt rừng Tràm cổ thụ, một nơi sinh thái điển hình ở vùng ngập nước phía Tây sông Hậu đã tạo dấu ấn rất riêng trong lòng mỗi chúng tôi với những trải nghiệm thú vị, được cảm nhận trọn vẹn sự bình yên và nên thơ tại nơi đây.
Chúng tôi tiếp tục cuộc hành trình qua Rạch Giá. Rạch Giá là thành phố biển của Vùng đồng bằng sông Cửu Long đồng thời cũng là trung tâm kinh tế, chính trị, xã hội của Tỉnh Kiên Giang. Rạch giá có nhiều lợi thế về giao thông đường thủy, đường biển, đường bộ và đường hàng không nhằm kết nối các Trung tâm lớn trong nước và khu vực Đông Nam Á.
Trên con đường quốc lộ 1A và quốc lộ 63 chúng tôi đi từ Rạch Giá đến Cà Mau với chiều dài trên 100 cây số, chúng tôi qua bao miền quê, ngắm nhìn những mái lá đơn sơ dọc hai bên bờ kênh, dừng chân bên đống hoa quả tươi mà người dân thu hoạch từ ruộng nhà bày bán tràn lan dọc đường, chị Loan vợ anh Kiển khệ lệ xách một túi to dưa lê lên xe mời mọi người, đó là giống dưa lê ăn giòn, vừa ngọt vừa thơm. Các nhà nhiếp ảnh như anh Đoàn Kiển, Ngọc Bảo, Quang Tình thì thi nhau bấm máy lia lịa ghi lại những khoảnh khắc, hình ảnh đáng nhớ, một số anh chị dạo bộ bên bờ kênh, tranh thủ hít thở không khí trong lành một vùng quê thanh bình, yên ả với một vẻ đẹp nền lã, dung dị như một bức tranh mang mầu sắc tiêu biểu cho văn hóa rất riêng của miền Nam Bộ.
Chúng tôi đến Thành phố Cà Mau, được tiếp xúc với nhiều người dân, trong đó đa số là người Việt và tiểu số gồm người Hoa, người KhMer, người Chăm. Anh Nhật - hướng dẫn viên của đoàn cũng là người Cà Mau cắt nghĩa cho chúng tôi:
Tên gọi Cà Mau (Chính tả cũ là Cà- mâu) được hình thành do người Khmer gọi tên vùng đất này là “ Tưk Kha- mau” có nghĩa lả nước đen. Do nước đen là mầu nước đặc trưng do lá Tràm của rừng tràm U Minh bạt ngàn rụng xuống làm đổi màu nước.
Sau một đêm nghỉ tại Cà Mau, Đoàn tiếp tục cuộc hành trình Đất rừng U Minh huyền thoại, đó là rừng U Minh Hạ nằm trong khu dự trữ sinh quyền thế giới với tổng diện tích tự nhiên là 8.528 ha, nằm trên địa bàn các xã Trần Hợi, Khánh Bình Tây Bắc thuộc huyện Trần Văn Thời. Vườn quốc gia U Minh Hạ có ba phân khu chính gồm: Phân khu bảo tồn hệ sinh thái rừng trên đất than bùn; Phân khu phục hồi và sử dụng bền vững hệ sinh thái rừng ngập nước và Phân khu dịch vụ hành chính.
Xuôi theo dòng sông Trèm Trẹm, Cái Tầu, sông Đốc để khám phá rừng U Minh Hạ, chúng tôi được trải nghiệm những giây phút bồng bềnh trên sông nước, uốn lượn cùng với những chiếc xuồng máy, len lỏi trong các kênh rạch, thỏa sức tận hưởng không khí trong lành với những cánh rừng bạt ngàn xanh thẳm, hun hút, lại được thưởng thức những món ăn đặc sản của xứ sở rừng Tràm mà ít nơi nào có được như: cá nóc nướng trụi, cá rô đồng nấu lẩu mắm, lươn om lá nhàu, chuột đồng chiên và uống rượu pha mật ong chính hiệu Rừng Tràm.
Rời U Minh Hạ, Đoàn chúng tôi đến Viếng thăm Hòn đá Bạc, Hòn Ông Nghộ, Hòn đá Lẻ, thấy vô số những viên đá granit (đá hoa cương) xếp chồng lên nhau với những hình thù hết sức độc đáo cùng với các mảng rừng và thảm thực vật nguyên sinh. Nơi đây còn có Đền thờ Chủ Tịch Hồ Chí Minh và Lăng Ông Nam Hải, trong Lăng Ông có trưng bầy và thờ bộ xương cá voi dài khoảng 13 m. Theo tài liệu, cá voi này vì cứu người đã bị dạt vào Kinh Chùa ngày 20/5/1995. Được khoảng 3 ngày sau, cá voi chết, người dân đã đem chôn, đến năm 1996 thì đưa bộ xương về Hòn Đá Bạc để thờ. Hàng năm lễ Nghinh Ông ( tức cá voi) được tổ chức long trọng vào ngày 23/5 âm lịch.
Đặc biệt, vào năm 1981, đây còn là địa điểm diễn ra kế hoạch phản gián CM - 12 kéo dài 7 năm (từ tháng 9/1981 đến năm 1988) và đánh bại âm mưu lật đổ chính quyền Việt Nam đương thời do Lê Quốc Túy và Mai Văn Hạnh đứng đầu. Hòn Đá Bạc- Trung tâm chỉ huy kế hoạch phản gián CM- 12 đã được công nhận là di tích lịch sử Quốc gia năm 2009 .
Sang ngày thứ tư, ngày cuối cùng của chương trình khám phá Đất phương Nam, trên đường đi sân bay Cần thơ để trở về Hà Nội, qua địa danh Bạc Liêu, cả đoàn đều hào hứng khi dừng chân ghé thăm dinh thự của chàng công tử nổi tiếng mà người Việt Nam đều biết đến đó là Công Tử Bạc Liêu – Trần Huy Minh.
Chuyến đi đã kết thúc, chúng tôi chia tay nhau mà trong lòng mỗi người đều có chung một niềm vui được cùng nhau gắn bó, khám phá và trải nghiệm cuộc sống, để lại những kỷ niệm khá ấn tượng và thú vị về một vùng đất phương Nam hung vĩ với những cánh đồng bát ngát mênh mông, rừng rậm bạt ngàn trù phú đầy sức sống hoang dã và độc đáo ở một vùng đất tận cùng phía nam của Tổ quốc.