Cơ chế một phần trăm

BÙI THẾ BÌNH

08/07/2015 16:58

CƠ CHẾ 1 PHẦN TRĂM

Dịch vụ Đà Nẵng, Hội An- chi tiết nhỏ ấn tượng lớn

Nhận được lời mời nghỉ cuối tuần hè 2015 của gia đình Kế toán TKV (cách gọi của Phạm Xuân Phong – Chủ tịch Công đoàn Ban Kế toán Tập đoàn Công nghiệp Than- Khoáng sản Việt Nam nói về các gia đình có thành viên đang công tác tại Ban Kế toán) bà xã bảo: “ông” đăng ký thêm suất cho “Tôm” (cách gọi thân mật của cháu ngoại bốn tuổi rưỡi - Nhật Minh) đi với. Từ khi biết được đi Đà Nẵng sáng nào ngủ dậy “Tôm” cũng hỏi: Hôm nay thứ mấy rồi hở mẹ? nay mới là thứ ba con ạ, chuẩn bị đi học nhé! Nhưng mà con thích thứ 5 cơ! Sự hức háo của “Tôm” thể hiện sự tiến bộ trông thấy khi bật dậy khá nhanh trong buổi sáng thứ năm dù sớm hơn thường lệ.

Dự báo thời tiết cho hay những ngày hè đầu tháng 7 nhiệt độ Đà Nẵng chỉ kém 1-2 độ C so với cái nóng 39- 40 độ C ở Hà Nội, nhưng danh thắng quen thuộc Đà Nẵng, Hội An (Quảng Nam) vẫn là điểm đến, dù đây là lần “quá tam” gia đình Kế toán TKV chọn mảnh đất này trong thập niên gần đây. Sau 1 giờ bay của hãng hàng không Việt Nam mà thời gian trễ có đến nửa giờ, về đến nhà hàng dùng cơm trưa đồng hồ chỉ qua con số 13. Cái mệt ngày đầu di chuyển cộng thời gian đợi khá lâu khâu “check in” khách sạn, cảm giác sự xuống cấp dịch vụ lởn vởn xuất hiện chuyến trở lại Đà Nẵng. Ấn tượng đó được trút bỏ khi đón nhận sự cầu thị từ vị Quản lý khách sạn, mong khách chia sẻ để khách sạn được “ tự phạt” về sự cố không muốn xảy ra. Giá trị “voucher” (cốc cà phê, giải khát miễn phí thời hạn 24 giờ cho mỗi người) không lớn và thực tế không nhiều người sử dụng nhưng cách ứng xử “trầu đẹp bởi tay bưng” ấy mang lại cái nhìn tích cực của du khách về thành phố Đà Nẵng đáng sống. “Hài lòng khách hàng” rất nhiều ngành làm dịch vụ ở nước ta chăng trưng mỹ miều, nhưng thật tiếc ở bối cảnh cụ thể, hành vi ứng xử văn hóa như vị Quản lý nọ tại thành phố Đà Nẵng trở nên “hàng” hiếm. Cùng khách sạn này, quầy chơi dành cho con trẻ giống như khách sạn khác, nhưng điểm khác biệt cô “bảo mẫu” luôn thường trực hướng dẫn chơi cùng bé. Chứng kiến hình ảnh các bé tíu tít với cô “bảo mẫu” để các mẹ hàn huyên cùng nhau mới thấy, để có những giây phút thư giãn ít ỏi cho du khách cũng chẳng phải gì to tát, nhưng từ biết đến có được những ứng xử tưởng nhỏ là chặng đường dài không phải nơi nào có được.

Đà Nẵng, Hội An (Quảng Nam) vốn địa danh cùng một tỉnh sau ngày thống nhất đất nước, giờ đã hai địa phương khác nhau, văn hóa ứng xử dễ mến của con người xứ Quảng đều mang dấu ấn chung của những người họ Nguyễn tài năng và đầy kính trọng: ông Nguyễn Bá Thanh và Nguyễn Sự. Điều thú vị dẫu mức sống những người dân ở đây chưa cao, nhưng bằng sự chân chất vốn có cùng sự chuyên nghiệp, tinh tế, 2 địa phương này có sự tương đồng đến từng chi tiết. Những chiếc xe đạp miễn phí tại khách sạn Hoàng Gia (Hội An) là một dịch vụ thích thú của các du khách trong ngoài nước để khám phá thành phố nhỏ xinh ẩn chứa cả “kho duyên thầm”. Nhìn đôi vợ chồng trẻ và các cháu nhỏ vui vẻ trên chiếc xe đạp, chợt nhớ lại hơn 30 năm về trước cái khuôn mặt “heo héo” của mình. Không “héo” sao được khi khoảng cách quãng đường ấy là 70 km (Mạo Khê - Hạ Long) cả nhà (bà xã, con gái) phải “khứ hồi” trong ngày mà tôi đóng vai “bác tài”. Thời đó, có được chiếc vé ô tô “hành khách” trong các dịp lễ, tết là thứ xa xỉ lắm, cảm xúc buồn vui một thời ùa về trong đêm Hội An với ký ức ‘thương lắm, xe đạp ơi”.

Kỳ nghỉ này, gia đình Kế toán TKV có cơ hội về thăm, thưởng ngoạn ẩm thực tại làng Trà Quế, một làng quê cách mạng những năm xưa, nằm cách phố cổ Hội An chừng 3 km về phía Đông Bắc. Đây là làng có tuổi nghề trồng rau trên 300 năm nhưng vẫn duy trì bón rau bằng các loại rong lấy từ dưới sông Đế Võng và đầm Trà Quế. Với hơn 20 loại rau trồng bón hữu cơ theo phương pháp truyền thống, cùng chất đất mỡ mầu, rau của dân làng Trà Quế có hương thơm đặc trưng để mang lại những món ăn có vị riêng biệt. Một con tôm đầm to chừng đầu đũa bóc vỏ, hấp đỏ ôm với miếng thị heo ba chỉ được cuộn nhành húng Trà Quế sắc tươi xanh, trông thật “bắt mắt” và rất vừa miếng tạo thành phẩm “tam hữu”- cách gọi của dân địa phương dành cho món ăn này. Những nguyên liệu dân dã ấy cả nước nhiều nơi có, chẳng gì quý hiếm, nhưng sự tiên phong “tam hữu” để có hương vị “tam hợp” rồi thưởng thức ngay chính chân quê sản vật mới là điều độc đáo và thi vị. Vì thế chăng món “tam hữu” với nước chấm ngọt sệt, đượm vị cay thơm của ớt xanh xứ Quảng cùng làn gió “tươi” đưa về từ sông Đế Võng khiến “cánh đàn ông” chúng tôi “đu” hết cơ số chai (lượng rượu ngâm Ba Kích đóng chai Lavie) mang theo. Thật có lý khi dân Trà Quế tự hào về “tam hữu”- món ăn “độc nhất vô nhị” làm nên thương hiệu nổi tiếng của vùng đất chốn quê này.

Cơ chế 1 phần trăm

1 phần trăm là tỷ lệ tương đối về số ngày nghỉ cuối tuần dịp hè chia cho số ngày dương lịch của năm. Ngoài 2 ngày nghỉ cuối tuần theo quy định, mỗi năm Cơ quan TKV “thưởng” thêm cho người lao động 2 ngày làm việc để có con số xấp xỉ 1% ngày nghỉ cuối tuần trong năm. Kinh phí được TKV định mức theo người, còn phương thức, địa điểm, thời gian “giao” cho các ban toàn quyền quyết định. Thế nên “cả nhà mình đi đâu thế” luôn là sự lựa chọn của các ban, kinh phí thường góp thêm theo số người tham dự. Cơ chế này được vận hành lâu năm đã trở thành nét văn hóa riêng của Cơ quan Tập đoàn TKV.

Có nhiều cái được trong cơ chế này, nhưng khoảng thời gian một phần trăm quý hóa đó tạo không gian giao lưu linh hoạt, cùng nhau chia sẻ trong sự kết đoàn giữa các thành viên gia đình là điều dễ thấy. Vừa đến Đà Nẵng hôm trước, hôm sau thông tin Thiếu tướng An Thuyên, người nhạc sỹ tài ba với các ca khúc đậm chất dân ca, người nhạc sỹ của công chúng đột ngột ra đi. Quyết định chọn địa điểm 292 Phan Chu Trinh, một không gian âm nhạc có nhiều tác phẩm nghệ thuật từ chất liệu gỗ của nhà hàng được Kế toán trưởng Lê Quang Dũng lựa chọn cho buổi tối tưởng nhớ nhạc sỹ mang hàm tướng tài ba của quân đội và dân tộc. Phó ban Lê Văn Công tất tả liệt kê tên ca khúc cho ban nhạc. Tôi bảo: đưa “Neo đậu bến quê” vào cuối chương trình nhé. Buổi tối Đà Nẵng lắng đọng dành cho “Người về neo đậu bến quê” sự tiếc thương của một nhân cách, một nhạc sỹ tài năng mang hàm tướng đã “neo đậu” trong một ngày tháng năm âm lịch - tháng có nhiều nốt trầm của nền âm nhạc nước nhà. Trước hôm đi Đà Nẵng, nhà báo Cao Thâm gọi điện chia sẻ cùng tôi, nhiệm vụ Phó tổng biên tập ông mới đảm nhận ở báo Doanh nghiệp Việt Nam chiếm nhiều thời gian quá và đang hoàn thiện thủ tục bàn giao trang “Tác phẩm mới” cho Hiệp hội phát triển Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam do nhạc sỹ An Thuyên làm Chủ tịch. Chưa đầy hai ngày sau! vậy mà …

Các điểm tham quan phủ kín thời gian ban ngày theo chương trình, buổi tối là quỹ thời gian vàng hiếm hoi dành cho tổ chức sự kiện. Kỳ nghỉ tháng bẩy này, gia đình kế toán TKV tổ chức mừng sinh nhật cho Phó ban Đặng Thị Hương và chuyên viên Phạm Thị Anh Thơ tại nhà hàng nhỏ thuộc thành phố cửa Hội. Những ly rượu từ “cánh mày râu”, những ca khúc được thể hiện giọng đơn, song ca đến từ các gia đình liên tục “nổ” để “thay lời muốn nói” tới độ người nhận “hưng phấn đáp lễ” với những giai điệu đầy xúc cảm, góp thêm sắc mầu lung linh đêm cuối tuần của Hội An thơ mộng.

Chương trình bốn ngày ba đêm của cơ chế một phần trăm trôi khá nhanh, quãng đường 30 km từ Hội An về sân bay Đà Nẵng là quá ngắn cho những tâm tư trước lúc chia tay của thành viên gia đình Kế toán TKV. Chiếc “Mic” trên ô tô không được phút ngơi nghỉ, sau tâm tư của cựu Kế toán trưởng Nguyễn Xuân Thùy; Lê Quang Dũng Kế toán trưởng đương nhiệm bày tỏ lời cảm ơn tới các thành viên gia đình và hứa phát huy thông điệp trung thực, đoàn kết mà cựu Kế toán trưởng đã tâm đắc trong thời gian công tác. Tôi dùng giai điệu “tạm biệt nhé những ngày hè nắng đỏ” của ca khúc “Hà Nội sang thu” (nhạc sỹ Quang Hiển phổ) để bày tỏ cảm xúc của mình. Bà xã chẳng chịu “kém miếng” khi “nổ” tới 3 bài thơ viết về chủ đề tình yêu và gia đình; Mai Hoa (vợ Xuân Phong) “dâu” của ban Kế toán đằm thắm trữ tình với ca khúc “Chút thơ tình người lính biển” như lời chia tay ngọt ngào với Đà Nẵng để mãi “biển một bên và em một bên”; Quốc Hưng (chồng Hồng Thúy) “rể” của ban Kế toán “chốt” hạ bài “Cho con” của cố nhạc sỹ Phạm Trọng Cầu với giọng trầm ấm lắng đọng qua giai điệu “ba mẹ là lá chắn/ che chở suốt đời con” như thay lời cảm ơn mà cơ chế một phần trăm dành cho các con trẻ. Làn gió một phần trăm (1%) nhỏ bé, ít ỏi của mùa hè đã xong nhiệm vụ thắp lửa, cho sự bùng sáng nhiều phần trăm (%) của lời hẹn gặp lại./.