Lễ kỷ niệm 90 năm ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi

Sáng 26/05/2015, tại trụ sở Hội Nhà văn Việt Nam (số 9 Nguyễn Đình Chiểu, Hà Nội), Hội Nhà văn Việt Nam và Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp tổ chức Lễ kỷ niệm 90 năm ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi (1925-1989) và ra mắt ấn phẩm “Đất rừng phương Nam” phiên bản đặc biệt. Đến dự có nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam; họa sĩ Phạm Quang Vinh, giám đốc Nhà xuất bản Kim Đồng, nhà văn Nguyễn Huy Thắng, phó giám đốc, Tổng biên tập Nxb. Kim Đồng; và Lê Thị Dắt, nguyên Tổng biên tập Nxb Kim Đồng; các nhà văn, nhà thơ trong BCH Hội Nhà văn Việt Nam khóa VIII; các nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình đã có thời gian làm việc, gắn bó với nhà văn Đoàn Giỏi: Vân Thanh, Lê Phương Liên, Cao Xuân Sơn, và có sự tham gia của các thầy cô giáo đã nhiều năm giảng dạy tác phẩm của nhà văn Đoàn Giỏi trong các trường phổ thông trung học.

Lễ dâng hương nhà văn Đoàn Giỏi

Nhà văn Đoàn Giỏi sinh ngày 17.5.1925 tại xã Tân Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Mỹ Tho (ngày nay là thị trấn Tân Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang). Ông xuất thân trong một gia đình khá giả. Ông từng theo học tại trường Mỹ thuật Gia Định trong những năm 1939-1940. Khi Cách mạng tháng Tám thành công và toàn quốc kháng chiến bùng nổ, gia đình ông đã tự nguyện đi theo kháng chiến. Trong những năm tháng chống Pháp, Đoàn Giỏi công tác trong ngành an ninh, rồi làm công tác thông tin, văn nghệ. Vốn có một tài năng thiên phú nhiều mặt, ông đã vẽ tranh, viết kịch, làm thơ, viết văn để phục vụ kháng chiến chống Pháp. Ông là một trong những người dự Đại hội nhà văn Việt Nam lần thứ I - Đại hội thành lập Hội Nhà văn Việt Nam (từ 1-4.4.1957). Ông từng là ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam các khóa I, II, III và là giảng viên trong các khóa học của Trường bồi dưỡng những người viết văn trẻ có trụ sở ở Quảng Bá, Tây Hồ (nơi giờ đây là Trung tâm văn học và Bảo tàng Văn học Việt Nam).

Đất rừng phương Nam là tác phẩm nhà văn Đoàn giỏi viết theo đơn đặt hàng của nhà xuất bản Kim Đồng, năm 1957. Cuốn sách được xuất bản ngay thời điểm ra đời của Nhà xuất bản Kim Đồng và đã thành công vượt mức mong đợi. Đất rừng phương Nam được đông đảo bạn đọc đón nhận nhiệt liệt, để đáp ứng nhu cầu của độc giả, tác phẩm đã được tái bản rất nhiều lần, mỗi lần tái bản nhà văn Đoàn Giỏi đều có bổ sung sửa chữa và lần hoàn chỉnh cuối cùng là bản in năm 1982, đó cũng là bản Đất rừng phương Nam hay nhất được in đi in lại cho đến ngày nay.

Vào đúng ngày 17/ 05/ 2015 – tròn 90 năm ngày sinh Nhà văn Đoàn Giỏi, Nhà xuất bản Kim Đồng đã phát hành ấn bản đặc biệt cuốn Đất rừng phương Nam - cuốn sách làm nên tên tuổi lừng lẫy của nhà văn Đoàn Giỏi và là một trong những tác phẩm “vàng ròng” của nền văn học thiếu nhi Việt Nam suốt mấy chục năm qua. 

"Đất rừng phương Nam" xoay quanh cuộc đời chìm nổi của cậu bé An bị lưu lạc trong chiến tranh, được người dân cưu mang, trải qua một cuộc đời chìm nổi ở vùng sông nước Nam Bộ. Tác phẩm được đánh giá là một trong những cuốn sách hay nhất viết về thiếu nhi của nước ta, được dịch ra nhiều thứ tiếng: Nga, Ba Lan, Trung Quốc, Đức, Tây Ban Nha… Bộ phim truyền hình Đất phương Nam được chuyển thể từ cuốn sách cũng được khán giả vô cùng yêu mến. 

Nhà thơ Hữu Thỉnh, trong bài phát biểu khai mạc Lễ kỷ niệm 90 ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi đã nhấn mạnh: Người ta nói rằng những nhà văn thực sự tài năng là những nhà văn có khả năng bước qua đề tài, thể loại và đơn đặt hàng. Đoàn Giỏi chính là một nhà văn như thế. “Đất rừng phương Nam” làm thay đổi một nhận thức vốn là định kiến trong giới, rằng một tác phẩm viết theo đơn đặt hàng thì bị gò bó, trói buộc cả đề tài và cảm xúc. Nhưng tác phẩm này lại vượt qua những ràng buộc đó, Đoàn Giỏi hoàn toàn tự do với đơn đặt hàng và trở thành một trong những tên tuổi viết cho thiếu nhi hay nhất Việt Nam. “Đất rừng phương Nam” là một tác phẩm viết cho thiếu nhi mà lại làm say lòng cả người lớn, và Đoàn Giỏi là một trong những nhà văn để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong lòng các thế hệ bạn đọc ở nước ta. Ông là ví dụ đẹp đẽ cho câu nói: “Ai yêu tuổi thơ, người đó có cả thế giới.”

Nhà nghiên cứu văn học thiếu nhi Vân Thanh: Tất cả những sáng tác cho thiếu nhi của nhà văn Đoàn Giỏi đều khám phá cái đẹp của thiên nhiên đất nước. Cuốn sách càng đọc, càng thú vị và dường như thêm một khám phá mới.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều phát biểu tại buổi lễ

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: Đến bây giờ, Đất rừng phương Nam là một trong số những cuốn sách mà trong tuổi thơ những đứa trẻ đọc được, đã gieo một hạt giống tâm hồn quan trọng, tạo dựng một phần nhân cách của đứa trẻ ấy. Một trong những hạt giống tâm hồn ấy đối với tôi chính là cuốn sách này. Ở đó có một thế giới kỳ lạ, mà mãi sau này đứa trẻ đọc cuốn sách đã không đi ra khỏi thế giới ấy. Tất cả những tác phẩm văn học viết cho thiếu nhi lớn trên thế giới đều viết về thiên nhiên kỳ vĩ. Trong thiên nhiên rộng lớn ấy, có một điều bền vững và lan tỏa như ngọn lửa, đó là con người. Cá nhân tôi mang ơn ông đã gieo vào tâm hồn tôi một hạt giống quan trọng, để sau này nếu còn điều gì đó tốt đẹp còn rung động trong đời sống này thì ở đó có những tác phẩm như của Đoàn Giỏi và những nhà văn khác.

Tiến sĩ Ngữ văn Lê Thị Thanh Tâm: Tác phẩm đã được giảng dạy ở nhà trường dưới dạng trích đoạn một phần, tên gọi: “Sông nước Cà Mau”, việc đưa một phần tác phẩm vào chương trình giáo dục phổ thông đã đánh thức rất nhiều giác quan và sức sáng tạo của học sinh. Tại hội thảo, em Phan Lê Hà Linh, học sinh lớp 10A1 trường PTTH Vin School, là học sinh xuất sắc toàn diện đã giới thiệu một số bức tranh được vẽ về đề tài thiên nhiên con người phương Nam. Linh đã có hàng trăm bức tranh, rất nhiều trong số đó lấy cảm hứng từ tác phẩm của nhà văn Đoàn Giỏi.

Em Phan Lê Hà Linh giới thiệu những bức tranh lấy cảm hứng

từ tác phẩm văn học của nhà văn Đoàn Giỏi

Ông Cao Xuân Sơn, Giám đốc Chi nhánh Nxb Kim Đồng tại Tp. HCM bày tỏ: Văn hóa đọc hiện nay đang xếp sau văn hóa nghe nhìn, nên cái khó của Nhà xuất bản là làm sao đưa văn hóa đọc tiệm cận sở thích của các thế hệ trẻ hôm nay. Đặc biệt, những tác phẩm hay nhất viết về thiên nhiên lại là những sáng tác trong thời kỳ chiến tranh, và 40 năm qua chưa có tác phẩm nào viết về thiên nhiên vượt qua được những tác phẩm ấy. Các nhà văn hãy đến với đề tài thiên nhiên và gửi gắm Nhà xuất bản Kim Đồng

Cũng trong dịp này, Nhà xuất bản Kim Đồng đã kí hợp đồng với đại diện gia đình nhà văn Đoàn Giỏi để được độc quyền xuất bản 11 tác phẩm của ông. Đó là những tác phẩm đã gắn bó với nhiều thế hệ bạn đọc Việt Nam. Đây sẽ là một trọng tâm xuất bản của Nhà xuất bản Kim Đồng để sớm đem đến cho bạn đọc những trang viết tuyệt vời của nhà văn Đoàn Giỏi.