Giọt xanh lục bát bất thường (Nhà thơ Trần Nhương viết về tập thơ mới của Cao Trần Nguyên)

GIỌT XANH LỤC BÁT ĐỜI THƯỜNG

Nhà thơ Trần Nhương

(Nhân dịp 80 tuổi trời, anh Cao Trần Nguyên cho xuất bản tập thơ LỤC BÁT ĐỜI THƯỜNG)

Anh gọi cho tôi bảo viết cho đôi lời và đổ bộ gần 200 trang bản thảo vào email. Tôi in ra và đọc ba khúc: Lục bát đời thường, Lục bát từ bi và Lục bát thì thầm. Một ông lão 80 gốc gác là thợ mỏ mà hóm hỉnh ham vui vẫn còn lục bát thì thầm thì phải là người đã ngộ, đã trải đời như một lão thực đúng nghĩa.

Bất ngờ vì lục bát của Cao Trần Nguyên rất có nghề, chin và thân gần. Cứ tưởng câu chữ chân quê mà óng ánh làm nên vẻ đẹp của lục bát rất Cao Trần Nguyên. Lục bát luôn kén người làm, chỉ sa sảy một chút là thành ca dao hò vè.Thơ Cao Trần Nguyên như làm xiếc leo dây đi vững vàng giữa dân gian và bác học. Thơ anh như một cô gái chân quê duyên nồng bên láng giềng làm ta sáng nào cũng phải đánh mắt qua bờ dậu cúc tần

Đọc phần Lục bát đời thường, tôi thích những bài viết về Mẹ về Chị:

Yêu nhau đong đấu đo sào

Hơn thua đâu dám nhặt vào bỏ ra..

(Hai bà Mẹ)

Nhận vơi, chị để em đầy

Tình đong bằng những canh chày…nguồn cơn

Đời làm gì có thiệt hơn

Sang hèn được mất chịu ơn Đất Trời

(Hai bà Mẹ)

Bài Bài thơ không gửi anh láy đi láy lại từ Trắng như muốn nói mối tình tinh khôi ngày nào:

Ngoài hiên hoa trắng nhòm song

Ấm êm chăn gối trắng trong đợi chờ

Và

Để rồi xanh nhớ trắng mong

Da ngà tươi trắng, mắt trong hạt huyền…

(Bài thơ không gửi)

Người con gái da ngà, mắt huyền kia có gì đó giống “Dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên” của Tố Như.

Với khúc Lục bát Từ bi, Cao Trần Nguyên viết về những vùng đất, về cõi từ bi. Câu thơ của anh mang hồn cốt cõi Thiền:

Nghe như tiếng vọng bốn phương

Chúng sinh thập loại về nương cửa Thiền

(Yên Tử trong đêm)

Trong bài Đêm Cửa Ông, Cao Trần Nguyên buông mấy khổ lục bát da diết mang vẻ nâu sồng:

Mõ rung như có sóng ngầm

Biển nghe vọng khúc thì thầm từ bi

Nửa vãng cảnh, nửa lễ nghi

Nửa vui hội, nửa rầm rì…cửa thiêng

Em ơi đất đứng trời nghiêng

Một đêm bàng bạc và biêng biếc màu…

Lại những câu thơ cháy lòng khi đọc bài Chùa làng:

Bữa cơm đạm bạc đất phèn

Ba sào lúa nước đỏ đen mùa màng

Phải là người trải nghiệm và thấu hiểu lắm mới thốt ra được câu thơ về những kiếp người tay lấm chân bùn, làm ra hạt thóc vất vả và bất chắc biết bao nên “đỏ đen mùa màng”…Hai chữ đỏ đen gắn với mùa màng trong thời hiện tại này rất đắt, rất hiện thực…

Lên đỉnh Phù Vân nhà thơ vừa tả cảnh lại vừa nói lên triết lí của nhà Phật không phải là những lí tưởng cao siêu, Phật là hỉ xả, là hoan hỉ, buông bỏ và vô thường:

Đây mai trúc. Kia tùng đa

Khói nhang mờ ảo chiều tà hắt hiu

Nhân tình gặp gỡ liu riu

Vui cùng quân tử dập dìu mỹ nhân

Chiều nay lên đỉnh Phù Vân

Mới hay nước Phật đang gần thế gian…

Ở khúc Lục bát thì thầm. tôi thích những câu thơ đau đáu nỗi niềm của Cao Trần Nguyên:

Cháu nhầu nhĩ khóc trong nôi

Bà nhăn nheo má đứng ngồi trông ra

Biển hờn trong lộng khơi xa

Thương con cá chết mắt sa sẩm buồn…

Và:

Đường trần vấn nạn gian manh

Đường tu chưa sạch hôi tanh cửa chùa

Đường đời thật cứ như đùa

Đói cơm, khát chữ. bán mua, nợ nần

Công hầu khanh tướng quần thần

Xin nghiêng về phía những thân phận hèn…

( Nhân gian điệp khúc)

Như một tuyên ngôn, cốt cách không kém “Đứng về phe nước mắt” của nhà thơ Dương Tường

Thơ Cao Trần Nguyên khiến người đọc đi đến tận trang cuối, câu thơ dẫn dụ và có ma lực làm cho người đọc không dễ buông bỏ. Thơ của ông già 80 lại là thơ Lục Bát như thế cũng có thể xếp vào loại có đai có đẳng.

Ông lão 79 tuổi khen thơ ông lão 80 tuổi như là sự khen lấy, nâng nhau nhưng thật tình tôi không hề làm bạn đọc thất vọng khi đọc thơ Cao Trần Nguyên. Tất nhiên chưa phải thật toàn bích nhưng trong cái mênh mông bỗ bã của thơ thời buổi này thì Lục bát đời thường đã cho ta một giọt xanh trong trẻo.

TRẦN NHƯƠNG- Chủ trang trannhuong.com