Nhật ký Kiev (từ 1-6/4/2014)
Thứ Ba – 01/04/2014, trời trở gió mặc dù hôm qua nắng ấm lung linh. Mây vần vũ trên vòm trời kèm theo mưa tuyết ướt át. Đường sá thưa thớt người qua lại. Lòng người cũng ủ rũ như vòm trời sũng nước...
Thứ Tư – 02/04, trời ấm lên đôi chút nhưng gió vẫn thổi và lạnh. Theo lịch âm hôm nay là tết Hàn thực. Nhớ thuở sinh thời, mẹ vẫn thường hay làm bánh trôi, bánh chay dâng lên tổ tiên. Cả nhà quây quần vui vẻ. Mẹ xay gạo nếp, dạy chúng tôi cách nhào bột và nặn bánh. Những chiếc bánh tròn xoe, trắng muốt trông thật thích mắt. Mùi nếp chín quyện vừng thơm ngào ngạt của bánh trôi. Mùi gừng thơm cay nồng hoà với nước đường sóng sánh của bánh chay... vô cùng hấp dẫn. Mẹ vừa hướng dẫn chị em tôi vừa ngân nga:
“Thân em thì ttrắng, phận em tròn
Bảy nổi, ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
Cứ như thế, rất tự nhiên - những vần thơ của bà chúa thơ Nôm được mẹ nhắc đi nhắc lại mỗi khi tết Hàn thực tới. Cùng những câu ca dao, tục ngữ, những vần thơ dân dã cứ ngấm vào trong huyết quản tự bao giờ? Mẹ đã xa chúng tôi 11 năm. Bố cũng theo mẹ rời bỏ chị em tôi. Tay nhào bột làm bánh mà nước mắt tôi rơi lã chã! Tết Hàn thực mọi năm có con gái ở nhà, tôi cũng hướng dẫn con làm bánh. Đôi bàn tay nhỏ, khéo léo của con đã làm nên những chiếc bánh xinh xắn và gương mặt con hân hoan khi nhìn thấy những thành phẩm của mình! Năm nay các con đều học xa, tôi nặn những chiếc bánh và nhớ về quê hương, cha, mẹ. Những chiếc bánh này có cả những giọt nước mắt nhớ thương và tất cả tấm lòng thành kính dâng tổ tiên, cha mẹ!..
Thứ Năm – 03/04, trời lạnh hơn. Chợ búa thưa thớt. Chủ và nhân viên nhìn nhau ngao ngán! Tỷ giá hối đoái đã tăng lên 1145gr/100$ (ngày 27/05 là 1100gr/100$). Người dân giữ tiền thật chặt trong túi phòng thân. Đến quầy bán những mặt hàng thiết yếu là các sản phẩm từ sữa như: sữa tươi, pho mát tươi, sữa chua... cũng vắng khách. Các bà nông dân ngồi buồn thiu.
Thứ Bảy – 05/04, tỷ giá hối đoái dao động từ 1145-1170gr/100$. Trời vẫn tiếp tục lạnh. Cái lạnh tê buốt thường diễn ra trước Lễ Phục sinh vào cuối tháng Tư. Thông thường trước ngày Lễ này hàng hoá bán tương đối chạy. Nhưng năm nay, kể cả hàng phục vụ cho Lễ Phục sinh như giỏ đựng trứng, hoa giả đều vắng khách mua.
Tình hình vẫn diễn biến phức tạp khiến cuộc sống người dân nhiều biến động. Giá cả các mặt hàng tăng ít nhất 20 % trong khi lương không tăng và nhiều cơ quan hành chính trả lương nhỏ giọt. Nhà nước kêu gọi nhân dân tiết kiệm năng lượng, nhất là khí đốt vì dự trữ sắp hết. Khuyến cáo dân sử dụng nến, tiết kiệm tối đa điện thắp sáng và sinh hoạt... Những quân nhân và dân quân tự vệ vẫn tiếp tục tham gia huấn luyện và chỉ nhận những đồng tiền trợ cấp vô cùng ít ỏi không đủ chi tiêu cho cá nhân.
Chủ nhật – 06/04, tỷ giá hối đoái là 1160gr/100$. Trời vẫn tiếp tục rét và kinh tế chưa có gì khởi sắc. Chúng tôi tự động viên nhau gắng vượt qua khó khăn.
Chính trị tiếp tục bất ổn. Bạo động vẫn tiếp diễn ở nhiều nơi nhất là các tỉnh miền Đông. Mặc dù Nga đã rút bớt quân nhưng Ucraina lại tăng cường lực lượng. Đã có sự điều động tham gia huấn luyện quân sự ở lứa tuổi từ 18-50. Người hàng xóm của chúng tôi, 45 tuổi cũng đã có giấy gọi của UBQS. Được biết, rất nhiều nam giới trong độ tuổi nghĩa vụ đã chuẩn bị sẵn sàng mọi nhu yếu phẩm cần thiết để lên đường bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, chúng tôi – những người yêu chuộng hoà bình vẫn tin vào một tương lai khả quan hơn. Hy vọng rằng những diễn biến sẽ không xấu đi một cách trầm trọng. Sắp tới ngày lễ Phục sinh, những tín đồ tôn giáo sẽ tới Nhà thờ với lời nguyện cầu tha thiết nhất: cầu cho đất nước an bình, người dân được sống trong tự do và hạnh phúc!..
Đỗ Thị Hoa Lý
Hội VHNT Việt Nam tại Liên bang Nga - Đại diện TPM tại Ucraina
